امنیت و رفاه بیشتر در خانههای هوشمند
باتوجه به گسترش جمعیت و تراکم ساختمانها بخصوص در کلانشهرها، کیفیت محیطی که افراد در آن زندگی میکنند پایین میآید که طرح خانههای هوشمند، راهکار قابل ملاحظهای برای این موضوع است.
انسان بيش از ۵۰ درصد اوقات روزانه خود را در خانه سپري ميكند و مطالعات نشان داده است كه محيط ساخته شده ميتواند بر روي سلامت افراد تأثير بگذارد. خانه ناسالم ميتواند باعث بروز بيماريهاي بسياري شود. اينگونه خانهها ميزان بروز بیماریهای مختلف و متنوع را افزايش ميدهند. همچنين سوانح فيزيكي و صدمات جسمي در اين خانهها بيشتر است. علاوه بر اين،ناسالم بودن خانه بر مسائل رواني و اجتماعي مانند افسردگي، گوشهگيري، استرس و ناهنجاريهاي رفتاري تأثير ميگذارد. خانه سالم فقط در طراحي سالم و بهداشتي يك سرپناه خلاصه نميشود، بلكه تمام ابعاد سلامت فيزيكي، رواني و اجتماعي را در خانه و محيط اطراف آن در بر ميگيرد.
تراکم جمعیت و لزوم هوشمندسازی خانهها
کلمه “هوش” در آغاز دهه ۸۰ برای اولين بار در مورد ساختمان و در ایالات متحده آمریکا بکار گرفته شد. پایه مباحث معماری هوشمند از اوایل دهه ۷۰ ميلادی قرن اخير و هنگامی بود که تکنولوژی جدید انفورماتيک و ارتباطات راه دور شکل گرفت. از سالهای ۱۹۹۰ به بعد، زندگی فردی و اجتماعی افراد با ورود کامپيوتر و ارتباطات راه دور و در نتيجه بیمعنی شدن فاصلهها، تغييرات بسياری کرده، فضاها و مکانهای فيزیکی و تعاریفشان، درست همانند چهره انسان در طول زمان دچار تغيير شده است و گاهی برخی از فضاها شکل مجازی به خود گرفتهاند، به گونهای که عمدتا عناصر و اجزا فيزیکی آنها جای خود را به کامپيوتر دادهاند.
با پيشرفت تکنولوژی، نياز و امکان بهروزرسانی اجزای ساختمان برای افزایش سطح تعامل انسان و تکنولوژی، برای آسایش بيشتر فراهم شده است. با توجه به سوابق معماری هوشمند، خواسته سازندگان اغلب بناهای ساخته شده که عمدتا پروژههای عظيم بودهاند، افزایش ميزان بهرهمندی از منابع طبيعی موجود بوده است. اما میتوان علت اصلی شکلگيری معماری هوشمند را پاسخگویی به نياز معماران در مواجه با مشکلات و موانع طراحی را نام برد.
از جمله چالشهای هميشگی طراحان، محدود بودن فضا و سطح زیربنا و امنيت در ساختمان است. با افزایش جمعيت در شهر، ميزان تراکم شهری افزایش مییابد و با افزایش تراکم سطح سرانه فردی برای هر فرد کاهش مییابد. معماری هوشمند با انعطافپذیری خود قادر است با حذف اجزای اضافی در مواقع ضروری، سطح سرانه را افزایش داده و آسایش و راحتی بيشتری برای فضای ساختمان به ارمغان بياورد.
“خانه” بهعنوان فضايي كه انسان بيشترين وقت خود را در آن ميگذراند، همواره درنظر معماران جايگاه خاصي داشته و از ديدگاههاي مختلفي به آن پرداخته شده است. توجه به مسائل فلسفي، جامعهشناسي، روانشناسي، فرهنگي، زيباييشناسي، عملكردي و… از جمله اين ديدگاهها هستند. در اين ميان بحثي كه اخيرا در رابطه با مسكن مطرح شده ، موضوع خانههای هوشمند است.
سیستم های هوشمند نه تنها برای امنیت خانه به کار برده میشود، بلکه بطور کلی کار اعضای خانواده را در زمینههای مختلف راحت و ذهنششان را نسبت به محیط خانه آسودهتر میکند. کلیت کار در زمینه خانه هوشمند این است که شما میتوانید ادوات الکتریکی که داخل خانه دارید، مانند وسایل گرمایشی و سرمایشی، تلویزیون، دربهای اتوماتیک و تمام وسایل الکتریکی را از طریق اپلیکیشن نصب شده بر روی گوشی همراهتان کنترل کنید. محصول دیگر در حوزه روشنایی است، به این صورت که ماژولها، سیستم روشنایی منزل را کنترل میکنند و این مسئله مربوط به فضای منزل نیست، بلکه میتوان در پاساژها یا هر مکانی از این سامانه استفاده کرد به این صورت که از هر مکانی خارج از خانه میتوان چراغها را خاموش کرد.
طرح خانههای هوشمند ازجمله طرحهایی است که میتواند در کلانشهرها مورد استفاده قرار بگیرد، زیرا متراژ پایین بسیاری از خانهها که در بعضی از آنها تا 5 نفر هم زندگی میکنند، میتواند افراد را در بهرهوری از فضا و درنتیجه زندگی راحت کمک کند. همچنین با بوجود آوردن محیطی آرام و افزایش رفاه ساکنین، سلامت فردی و اجتماعیشان را تامین کند. قابل ذکر است مسئولین باید توجه خاصی به چنین طرحهایی داشته باشند تا با الگوبرداری از چنین ایدههایی، معضل شلوغی و ازدحام جمعیت در کلانشهرها را کنترل کنند.