هوشمند سازی، نیاز اساسی مدیریت مصرف برق
استفاده از تجهیزات مبتنی بر فناوری و یا هوشمند سازی ساختمانها، امروزه یكی از نیازهای ضروری در اعمال مدیریت مصرف انرژی است كه به با بكار بردن این تجهیزات میتوان تا 40درصد در مصرف برق صرفه جویی كرد.
«ساختمان هوشمند» امروزه در جهان به یكی از پایه های اساسی طراحی و اجرای ساختمان تبدیل شده است زیرا این ساختمان ها علاوه بر آرامش و راحتی – كه برای كاربران خود به همراه دارد – صرفه جویی قابل توجهی نیز در مصرف انرژی ایجاد می كند.
«علیرضا احمدی یزدی» معاون دفتر مدیریت مصرف توانیر سال گذشته درباره هوشمندسازی و استفاده از فناوری های نوین برای كاهش مصرف انرژی به ایرنا گفت: مطالعه و تجربه ها نشان داده است كه با بهره گرفتن از اینترنت اشیا و هوشمندسازی، مصرف برق را می توان تا 50 درصد كاهش داد.
وی تاكید كرد: این كاهش مصرف بدون ایجاد مشكل در رفاه مشتركان محقق می شود، به شكلی كه اینترنت اشیا و هوشمند سازی اگر فقط در بخش روشنایی و سرمایش بكار گرفته شود، مصرف برق 15 تا 20 درصد كاهش می یابد.
ساختمان هوشمند چیست؟
ساختمان هوشمند براساس تعاریفی كه در متون علمی ذكر شده، مجموعه ای ازسخت افزارها و نرم افزارهایی است كه برای رصد و كنترل یكپارچه بخش های مختلف ساختمان نصب می شوند.
وظیفه این مجموعه پایش مداوم بخش های مختلف ساختمان و فرمان دادن به آنها به نحوی است كه عملكرد اجزای مختلف ساختمان متعادل با یكدیگر باشد.
این مجموعه می تواند در شرایط بهینه و با هدف كاهش مصارف ناخواسته، تخصیص منابع انرژی را فقط و فقط به فضاهای كه درحین بهره برداری از پیش تعیین شده و یا مدنظر كاربر باشد، اعمال كند.
بنابراین، ساختمان هوشمند ساختمانی است كه مدیریت بهینه ای بر مصارف انرژی لحاظ می كند.
مصرف انرژی در بخش خانگی ایران 4 تا 5 برابر كشورهای اروپایی
سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق ایران (ساتبا) در گزارشی اعلام كرده است مصرف انرژی در ساختمان های ایران در هر متر مربع معادل 30 مترمكعب گاز است؛ این درحالی است كه در كشورهای اروپایی مصرف انرژی در ساختمان و در هر مترمربع معادل 6 مترمكعب گاز است؛ بدین ترتیب ساختمان های ایران 4 تا 5 برابر كشورهای اروپایی انرژی مصرف می كنند.
این میزان مصرف بی رویه ضرورت استفاده از تجهیزات نوین و بخصوص تجهیزات هوشمند سازی را چند برابر می كند.
در همین زمینه «طهماسب داوودی» كه مجری طرح ساختمان های هوشمند است در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، این نوع از ساختمان ها را یكی از فناوری های نوین جهانی می داند كه می تواند 50 درصد در مصرف انرژی كاهش ایجاد كند.
وی كه خود طراح سیستم مدیریت انرژی در ساختمان است، اعتقاد دارد: شدت مصرف انرژی در كشورمان راه چاره ای مگر استفاده از سیستم هایی كه بر اساس فناوری اطلاعات و ارتباطات عمل می كنند، باقی نمی گذارد؛ تجهیزاتی كه بدون دخالت عامل انسانی مدیریت بهینه ای در مصرف انرژی اعمال كنند.
داودی گفت: ساختمان های هوشمند علاوه بر كاهش قابل ملاحظه در مصرف انرژی، ارتقای وضعیت حفاظت و امنیت ساختمان را نیز دنبال می كند.
سیستم های سرمایشی پاشنه آشیل مصرف انرژی
مصرف انرژی در بخش سیستم های سرمایشی بیش از پیش شده است به گونه ای كه «محمد حسن متولی زاده» مدیرعامل توانیر پنجم اسفندماه در همایشی با تاكید بر اینكه حدود 40 درصد بار تابستان مربوط به سیستمهای سرمایشی است، گفت: این رقم سالیانه با شیب تندی در حال افزایش است؛ به طوری كه در هر سال حدود 850 هزار كولر گازی در كشور ما اضافه میشود و همین اقلام نزدیك به دو هزار مگاوات به بار شبكه برق كشورمان در تابستان اضافه میكند.
وی خاطرنشان كرد: اگر به بهینهسازی مصرف توجه نداشته باشیم باید به شكل مستمر هزینههای هنگفتی برای افزایش تولید برق داشته باشیم تا بتوانیم نیازهای این چنینی را كه با بهینه سازی قابل كنترل خواهد بود، تامین كنیم.
ساختمان های هوشمند یكی از راهكارهای مناسب و اساسی برای اعمال مدیریت مصرف بهینه در این بخش به شمار می روند.
طهماسب داودی در این باره می گوید: در ساختمان هوشمند، تجهیزات سرمایشی بر اساس نیاز برنامه ریزی می شوند، به عنوان مثال می توان به این تجهیزات برنامه داد زمانی كه افراد در ساختمان حضور ندارند سیستم های سرمایشی را خاموش كرده و هنگامی هم كه حضور دارند براساس شدت گرما سرمایش لازم را اعمال كنند و بدین ترتیب یك دمای مطبوع اعمال شود.
به گفته وی، استفاده از سیستم های هوشمند مدیریت انرژی ساختمان با اعمال مدیریت صحیح از هر گونه مصرف بیش از اندازه جلوگیری كرده و در عین حال هیچ آزاری را متوجه ساكنان نخواهد ساخت.
این كارشناس بخش ساختمان های هوشمند می گوید: استفاده از تجهیزات هوشمند در ساختمان ها و یا به عبارتی دقیق تر «ساختمان هوشمند» علاوه بر اعمال مدیریت بهینه بر مصارف و كاهش هدررفت منابع، ایمنی و عمرساختمان ها را افزایش می دهد؛ زیرا با جلوگیری هوشمندانه از نشتی های متعارف كه خطراتی برای ساختمان ها در پی دارد عمر بهینه ساختمان افزایش خواهد یافت.
وی می گوید: این تجهیزات در مواقع بروز حوادث طبیعی می تواند با اعمال قطعی های ضروری میزان خسارت های ناشی از زلزله و یا سایر بلایای طبیعی را كاهش داده و محیطی امن ایجاد كند.
اكنون و با توجه به شرایط كشورمان استفاده از فناوری های نوین در ساختمان ها علاوه بركاهش مصرف انرژی می تواند گامی مهم در حفاظت از محیط زیست باشد.